Marcel Pérès: warsztaty śpiewu polifonicznego

2 – 5  maja 2019

kościół oo. Jezuitów, ul. Szewska 18

 

Warsztaty wokalne poprowadzi Marcel Pérès, słynny francuski muzykolog, śpiewak, kompozytor oraz badacz i znawca najstarszych kultur i tradycji muzycznych Europy, lider zespołu Organum. Tym razem grupa warsztatowa zagłębi się w świat muzyki polifonicznej. Przedmiotem warsztatu będzie muzyka z Kodeksu Occo – niezwykłego manuskryptu związanego z miejscem średniowiecznego cudu eucharystycznego w Amsterdamie (1345 r.). Dzięki Marcelowi Pérèsowi muzyka z tego skarbca zostanie ożywiona w Poznaniu, w którym ledwie kilkadziesiąt lat później również miał miejsce słynny cud eucharystyczny! Dlatego oprócz muzyki polifonicznej Josquina Desprez grupa warsztatowa będzie pracowała też nad Oficjum do Najświętszego Sakramentu św. Tomasza z Akwinu. Owoce pracy warsztatowiczów zabrzmią w miejscach związanych z Cudem Trzech Hostii.

Warsztaty odbędą się 2 – 5 maja. Opłata warsztatowa wynosi 250 zł (do 31 marca) albo 300 zł (po 31 marca). Zakwaterowanie i wyżywienie uczestnicy zapewniają sobie we własnym zakresie. Zapisy przyjmujemy pod adresem warsztaty@fundacjaswietegobenedykta.pl . Wpłat można dokonywać na konto Fundacji Świętego Benedykta: 30 1090 1854 0000 0001 0422 3768. Liczba miejsc jest ograniczona, o uczestnictwie decyduje kolejność zapisów i wpłat.

Koncert wieńczący warsztaty odbędzie się  5 maja 2019 r. o godz. 17:00 w kościele oo. Jezuitów przy ul. Szewskiej 18.

Organizatorem wydarzenia jest Fundacja Świętego Benedykta. Warsztaty odbywają się w ramach projektu „Kodeks Occo”, na który składają sie wydarzenia organizowane przez Stowarzyszenie Brandsma, Dusza i Fundacja Dominikański Ośrodek Liturgiczny.


Marcel Pérès jest kompozytorem i historykiem muzyki, organistą i śpiewakiem, badaczem i wykonawcą znanym zwłaszcza ze swojego odczytania muzycznego repertuaru średniowiecza. W 1982 r. założył Ensemble Organum i od ponad trzydziestu lat poprzez różne formy prowadzi badania nad pamięcią muzyczną i wprowadzaniem jej w życie. Nagrał około czterdziestu płyt, jest też autorem licznych książek i artykułów. Interesuje się zwłaszcza historią rytów widzianą poprzez śpiew. Pragnie zrozumieć dlaczego i jak ludzie tworzą i tworzyli muzykę. Jego pielgrzymowanie po meandrach pamięci muzycznej doprowadziło go do zgłębiania wszelkich form muzycznych od późnego antyku po początki XXI wieku.


Marcel Pérès o projekcie „Kodeks Occo”:

Projekt „Kodeks Occo” ma na celu wdrożenie śpiewaków w odczytywanie piętnasto- i szesnastowiecznych rękopisów wielogłosowych w oryginalnym zapisie.

Znajomość tego zapisu jest kluczowa dla uchwycenia natury i wewnętrznej dynamiki konstrukcji dźwiękowych gotyku płomienistego. Ten system notacji odsłania jednocześnie wielość parametrów związanych z koncepcją, przekazem i funkcją muzyki, której jest znakiem.

W celu rzeczywistego pogłębienia znajomości notacji projekt będzie realizowany w dłuższym okresie. Na rok 2019 przewidzianych jest kilka spotkań. Umożliwi to praktyczne zaznajomienie się z tą notacją, konieczne do przywrócenia do życia skarbów wielogłosowych tamtej epoki, większej grupie śpiewaków.

Kodeks Occo to rękopis wykonany na początku XVI wieku w pracowni Piotra Alamiré, najznakomitszego kaligrafa tego okresu. Zawiera on liczne skarby polifonii franko-flamandzkiej XV wieku. Niektóre z nich są znane — zostały skomponowane przez wielkich śpiewaków tamtej epoki, takich jak Isaac, Mouton, Josquin des Prez; inne zaś są dziełem kompozytorów anonimowych.

Rękopis powstał na potrzeby amsterdamskiego kościoła Heilige Stede, służącego kultowi Najświętszego Sakramentu. Kościół ten został zbudowany w XIV wieku w miejscu cudu, który nastąpił na tym miejscu: Hostia wrzucona w ogień podniosła się z płomieni i pozostała tak w zawieszeniu przez wiele dni.

Cud ten miał wielki oddźwięk i Amsterdam stał się dzięki niemu miejscem kultu. Jeszcze dzisiaj, aby czcić pamięć tego wydarzenia, każdego roku w środku marca odbywa się w Amsterdamie wielka milcząca procesja, która rozpoczyna się o północy i gromadzi ok. 12 tysięcy osób.

Zgodnie z naszym planem grupa polskich śpiewaków, kiedy już będzie gotowa, włączy się w tę celebrację religijną, ożywiając w licznych kościołach Amsterdamu wielogłosowe skarby spisane w kodeksie Occo i oczekujące cicho na chwilę, w której powrócą do życia.

W ciągu roku odbędą się cztery spotkania: trzy sesje czwartkowo-niedzielne w styczniu, marcu i maju oraz jedna tygodniowa w sierpniu.

Na spotkaniach tych będziemy zgłębiać, w pierwszym roku, Missa Pange Lingua Josquina Desprez, Tantum ergo oraz introit Cibavit w wersji wielogłosowej anonimowego autora.

Zarazem będziemy studiować jednogłosowe oficjum ku czci Najświętszego Sakramentu autorstwa świętego Tomasza z Akwinu. Oficjum to, skomponowane niedługo po oficjalnym ogłoszeniu święta Bożego Ciała w 1264 r., stanowi bowiem muzyczne i teologiczne źródło nabożeństwa ku czci Najświętszego Sakramentu i w XV wieku stało się podstawą wspaniałych opracowań artystycznych. Kodeks Occo jest tego najważniejszym świadectwem.

Marcel Pérès